Stanisław Horno-Popławski. Katalog zbiorów Bydgoskiego Centrum Sztuki

W katalogu znalazły się zdjęcia i opisy wszystkich rzeźb Stanisława Horno-Popławskiego z kolekcji Bydgoskiego Centrum Sztuki.

Stanisław Horno-Popławski (1902-1997):

Prawdziwy czarodziej rzeźby, artysta potrafiący stworzyć coś z niczego, wnuk powstańca styczniowego, profesor wydziałów sztuk pięknych, obywatel świata, ale rozkochany w swoim Sopocie – postać Stanisława Horno-Popławskiego to gotowy materiał na niezwykły scenariusz filmowy.

Kaukaz, Moskwa, Wilno, Bydgoszcz, Sopot, Toruń, zachodnia Europa – gdziekolwiek był, tam towarzyszyła mu rzeźba. Urodził się w 1902 r. w Kutaisi – jednym z najstarszych miast Gruzji. Tam robił pierwsze kroki ku artystycznej wrażliwości – ugruntowane później na studiach artystycznych w Moskwie, warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i podczas studyjnych wyjazdów do Francji i Włoch. Nic nie było w stanie owego dążenia do osiągnięcia rzeźbiarskiego absolutu powstrzymać. Nawet lata okupacji. Horno – aktywny uczestnik kampanii wrześniowej – trafił do Oflagu Woldenberg. Tam też rzeźbił; stworzył sakralne monumenty, które trafiły do obozowej kapliczki.

Tak jak wędrował w swojej twórczości, tak i wędrował w życiu: W latach 30 ubiegłego wieku prowadził zajęcia rzeźby na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Batorego w Wilnie. Po wojnie – i czasie niewoli – trafił do Białegostoku. Zadziwiał wizjami i energią twórczą, prowadząc Katedrę Rzeźby na toruńskim Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika, by później na lata związać się z Trójmiastem. Tam był głównym projektantem odnawianych kamieniczek Starówki w Gdańsku. Po blisko 30-letnim pobycie na Wybrzeżu przeniósł się do Bydgoszczy, gdzie władze miejskie zaprosiły go do domu z ogródkiem w tutejszym ogrodzie botanicznym. W zamian ofiarował do parku miejskiego kolekcję swych rzeźb, które niestety skradziono.

W Warszawie hornowskim symbolem jest pomnik Adama Mickiewicza – swoiste art deco wdzierające się w siermiężny klimat socjalizmu Pałacu Kultury, Nauki i Sztuki. Rzeźbiarski Białystok to perfekcyjne Praczki – najbardziej charakterystyczny element miejskich Plantów. Gdzieś w cieniu Praczek kryją się inne dowody geniuszu Horno: Chrystus na ołtarzu głównym, Matka Boska w ołtarzu zewnętrznym i Chrystus Dobry Pasterz na galerii dziedzińca kościoła św. Rocha. W Słupsku Horno-Popławski pozostawił po sobie pomnik Karola Szymanowskiego, w Bydgoszczy – monument Henryka Sienkiewicza w parku Jana Kochanowskiego oraz Pomnik Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego.

Mistrz dłuta zmarł w 1997 – jako artysta spełniony, wielokrotnie nagradzany, powszechnie doceniany za indywidualny styl, oryginalność, skłonność do eksperymentów.